کتیبه‌ی بیستون - قسمت نخست

پیچ و خم

کتیبه‌های هخامنشی جزو یکی از مهم‌ترین اسناد تاریخی ایرانیان است که یک سده و نیم به طول انجامید که رمزگشایی شوند و ابتدا به زبانهای اروپایی و سپس به فارسی ترجمه شوند. کتیبه‌ی کورش را شاید بتوان سفرنامه‌ای به بابل در مقام فاتح بابل دانست، هم‌چنان که کتیبه‌ی بیستون نیز سفرنامه‌ای است درباره‌ی داریوش شاه که چگونه برای بازگرداندن تخت شاهی به خاندان هخامنشی لشکرکشی میکند و شاید بتوان آن را سفری دانست در مفهوم قدیم. به هر حال درنظر داشته باشیم که سفر در هر دوره‌ای مفهوم خود را داشته است، زمانی سفر به منظور تصاحب و گسترش قلمرو باب بوده و زمانی برای زیارت و رفتن به مکانهای مذهبی، و زمانی مانند امروز چنان سفر با زندگیهایمان در آمیخته که جزو جدایی ناپذیر آن شده است. در هشت جلسه با حضور دوستان متخصص چند کتیبه‌ی مهم این خاندان را خواندیم و آن را تجزیه و تحلیل کردیم. افتخار داشتم که در کنار استادان عزیزی چون دکتر مهرداد ملک‌زاده،‌ دکتر اسماعیل مطلوب‌کاری وآقای صابر امیری پریان این خوانش انجام شد.

نخستین قسمت اختصاص دارد به مقدمه‌ای بر خوانش چند کتیبه‌ی دوره‌ی هخامنشیان به ویژه کتیبه‌ی داریوش هخامنشی. در این قسمت کتیبه‌های آریارمنه و ارشامه از کتاب کتیبه‌های هخامنشی ، نوشته‌ی پی‌یر لوکوک خوانده شده است. در ضمن در مورد کتیبه‌ی کورش دوم / استوانه‌ی بابل هم توضیحاتی از روی کتاب استوانه‌ی کورش بزرگ خوانده شد و هم ترجمه‌ی دکتر شاهرخ رزمجو را تماما در این قسمت خواندم.